لزوم صلح در برابر دشمنی که هنوز مردم او را نمی شناسند:
در مورد کار امام حسن ما هیچ درصدد نمی‌آئیم از موضع دفاع حرف بزنیم که چرا صلح کرد و چه موجباتی داشت، امام حسن اگر صلح نمی‌کرد یقینا اسلام ضربه می‌دید؛ برای خاطر اینکه آن چهره افشا نشده بود، مردم هنوز حقایق را نمی‌دانستند، آنقدر نمی‌دانستند که هزاران نفر یا صدها هزار نفر از سربازان امام حسن حاضر شدند با آن طرفی که با امیرالمؤمنین جنگیده بود دیگر نجنگند. تبلیغات و پول و کارهای گوناگون سیاسی آنچنان جو بدی به وجود آورده بود که امام حسن اگر آن روز خود را و جان خود را و جان اصحاب نزدیک و معدود خود را از دست می‌داد چیزی از اسلام باقی نمی‌ماند. بعد از چند سالی نام علی و نام حسن و نام حسین و نام افتخارات صدر اسلام و نام آن همه حوادث آموزنده اگر در لابلای کتابها می‌ماند هم برای مدت زیادی نمی‌ماند و به درستی و تحریف نشده نمی‌ماند؛ این کار امام حسن بود.
مقاومت آگاهانه لزوما نظامی نیست!
وقتی شما جمع‌بندی می‌کنید، می‌بینید کار امام حسن با کار امیرالمؤمنین، با کار امام حسین، با کار همه‌ی ائمه دارای یک مضمون و یک معنا است. آگاهانه مقاومت کردن، تکلیف را فهمیدن و ایستادن، و من به شما بگویم برادران و خواهران من، {امام حسین} امام حسن یکی از شجاعانه‌ترین اقدامها را برای انجام این تکلیف انجام داد، چرا؟ برای خاطر اینکه به دیگران، به پیغمبران، به پیغمبر اسلام، به امیرالمؤمنین، به همه‌ی ائمه فقط دشمنان بودند که طعن می‌زدند، اما پیچیدگی کار امام حسن و ظرافت آن موضع آنچنان بود که حتی دوستان او هم به او طعن می‌زدند. حجربن‌عدیها هم نمی‌دانستند و به او «یا مذل المؤمنین» می‌گفتند اما صبر کرد.
لزوم شناخت و افشای دشمن قبل از جنگ نظامی: (زمینه سازی برای عاشورا)
جنگ نظامی را امام حسن با آن دشمنی که قبلا باید افشا بشود و سپس با آن مبارزه بشود متوقف کرد تا جنگ سیاسی، جنگ فرهنگی، جنگ تبلیغاتی و جنگ اسلامی خود را با او شروع بکند. نتیجه این شد، که بعد از آنی که امام حسن از دنیا رفت و امام حسین علیهماالسلام هم ده سال دیگر همان راه امام حسن را ادامه داد، وضعیت دنیای اسلام به آن جایی رسید که دیگر می‌توانست فرزند پیغمبر - یعنی فرزندی از فرزندان پیغمبر - آنچنان شهادتی را بپذیرد که تا آخر تاریخ دنیا آن شهادت بماند همچنانی که ماند، و منشأ آثار مقاومت‌آمیز و بزرگ بشود همچنان که شد، و اسلام را زنده نگه بدارد همچنان که زنده نگه داشت؛ این کار امام حسن.
ایجاد تشکیلات و سازماندهی افکار برای آینده: (زمینه سازی برای بعد از عاشورا)
امام حسن بعد از حادثه‌ی متارکه‌ی جنگ، بنا کرد تشکیلات دهی و سازماندهی، آن کاری که آن زمان انجام نشده بود لزومی هم نداشت، امکان هم نداشت، یک سازماندهی عظیم شیعی را به وجود آوردند این همان سازماندهی است که شما در کوفه، در مدینه، در یمن، در خراسان، در مناطق دور دست حتی نشانه‌های او را می‌بینید زمان امام حسین و بعد از ماجرای شهادت امام حسین همان سازماندهی بود که ماجرای توابین را به وجود آورد، ماجرای مختار را به وجود آورد، ماجراهای فراوانی را در دنیای اسلام ایجاد کرد که تا آخر هم نگذاشت آب خوش از گلوی خلفای بنی‌امیه پایین بیاید. این تشکیلات زمان امام حسین بود که امام حسین وقتی شهید می‌شد می‌دانست که دنبال خودش یک تشکیلاتی را دارد باقی می‌گذارد که اینها پرچم را بالا نگه خواهند داشت و نمی‌گذارند که قضیه لوث بشود و حقیقت مکتوم بماند. (1)
امروز چه باید کرد؟ (برداشت آخر) (2)
برای جنگ و قیام بزرگی همچون قیام امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) سازماندهی مطلوبی باید در وسعت جهانی ایجاد شود که عَلَم این سازماندهی علاوه بر علمای پیشین، از بدو تولد انقلاب اسلامی تا کنون بر دوش انقلاب اسلامی ایران بوده است و پرچمدار و علمدار فعلی زمینه سازان ظهور آن حضرت بر دوش سلاله ای از آن پاکان یعنی امام خامنه ای (حفظه الله ) است.
علاوه بر سازماندهی مطلوب در وسعت جهانی، نیاز به شناخت تکلیف در هر زمان و مکان و آگاهانه عمل کردن (بصیرت داشتن) می باشد. این همان درسی است که امام حسن مجتبی (ع) به دنیای اسلام بلکه به بشریت می دهد که قبل از هر قیام بزرگ و تاثیر گذاری باید تکلیف را شناخت و آگاهانه عمل کرد. حتی گاهی این آگاهانه عمل کردن موجب تحمل مرارت های زیادی می شود. و گاهی باید مدت زیادی را صبورانه تحمل کرد تا بسیاری از ناسزاها به بصیرت ختم شوند و دوست و دشمن جایگاه واقعی خود را پیدا کند و سره از نا سره جدا گردد تا بتوان ارتشی جهانی را شکل داد که حاضر است به پای ارزشهایش بارها و بارها تاپای جان بایستد.
شاید به همین حقیقت بزرگ اشاره دارد فرمایش حضرت امیر المومنین علیه السلام بعد از اینکه مردم با ایشان در مدینه بیعت کردند که: "سوگند به کسى که محمد را به حق فرستاده است ، در غربال آزمایش ، به هم درآمیخته و غربال مى شوید تا صالح از فاسد جدا گردد. یا همانند دانه هایى که در دیگ مى ریزند، تا چون به جوش آید، زیر و زبر شوند. پس، پست ترین شما بالاترین شما شود و بالاترین تان، پست ترین تان. واپس ماندگانتان پیش افتند و پیشى گرفتگانتان واپس رانده شوند."(3)
پس نباید فراموش کرد که این توفیق بزرگ از کسانی که دارای بصیرت کافی نیستند و یا تکلیف را در زمان و مکان خودش نمی فهمند، سلب می شود و در نتیجه ریزش نیروهای زیادی در اطرافمان پدید می آید که نباید سست شد و به پای این روشی که قبلا امتحانش را پس داده و نتیجه اش قیام عاشوراست باید امام حسن گونه! ایستاد.
----------------------------
(1) برگرفته از فرمایشات امام خامنه ای حفظه الله در مورخه 1365/03/04 می باشد. عناوین مطالب فهم بنده از محتوای کلام ایشان است.
(2) این برداشت بنده ی حقیر از جریان تاریخی امام حسن مجتبی (ع) است که بعنوان تکلیف امروز و تبیین روش آنحضرت در جامعه بشری کنونی بیان گردید.
(3) والذی بعثه بالحق لتبلبلن بلبلةً، ولتغربلن غربلةً، ولتساطن سوط القدر، حتی یعود أسفلکم أعلاکم، وأعلاکم أسفلکم، ولیسبقن سابقون کانوا قصروا، ولیقصرن سباقون کانوا سبقوا. (نهج البلاغه/خطبه16)
شهادت امام حسن مجتبی (ع) و حضرت رسول اکرم (ص) بر همه شیعیان و مسلمانان تسلیت باد.
